Innfluttar sterabumbur

„Viltu hitta skrímslið" segir í auglýsingu frá sportverslun sem birtist víða þessa dagana. Tilefnið er innflutningur á „stærsta vaxtarræktarmanni heims", Þjóðverjanum Markus Rühl. Með því að kaupa fæðubótarefni fyrir 6.000 krónur fá aðdáendur tækifæri til að berja fyrirbærið augum, taka mynd af hetjunni og fá eiginhandaráritun.
Þeir sem helst fyllast aðdáun á úttútnuðum vöðvamassa manna eins og Markus Rühl eru ungir menn og þá ekki síst unglingsstrákar. Ungir strákar vilja gjarnan verða stórir, sterkir og massaðir enda er það ímynd karlmennskunnar í huga margra. En menn eins og Markus Rühl eru hættulegar fyrirmyndir og full ástæða til að hafna því að þeim sé hampað eins og afreksíþróttamönnum. Unglingar eru áhrifagjarnir.
Öfgafyllsta mynd vaxtarræktar og átraskanir á borð við anorexíu eru í raun tvær hliðar á sama peningnum. Hvort tveggja er fjarri því að stuðla að heilbrigðum og hraustum líkama. Í báðum tilfellum er verið að afskræma mannslíkamann með óheilbrigðum lífsstíl og fíkn og hampa afleiðingunum sem eftirsóknarverðu útliti. Markus Rühl er ekki afreksíþróttamaður. Hann keppir í yfirborði og ásýnd, ekki afrekum og notar bersýnilega vafasöm lyf til að ná þeirri ásýnd. Notkun stera og efna eins og insúlíns og vaxtarhormóna (e. Human Growth Hormone) hefur farið vaxandi í íþróttum þar sem allt gengur út á að vera stór, stærri, stærstur. Þetta hefur gengið hvað lengst í vaxtarrækt. Það sést berlega á því að jafnvel Arnold Schwarzenegger, einn frægasti vaxtarræktarmaður allra tíma, virðist þegar hann var upp á sitt besta í bransanum hafa verið frekar penn miðað við þá svakalegustu í dag. Þó notaði hann sjálfur stera, að eigin sögn.
Ef bornar eru saman myndir af vaxtarræktarmönnum í dag við forvera þeirra fyrir 40 árum sést hversu öfgafull þróunin hefur verið. Svo útbelgdur er kviður þessara manna, af ofvöxnum líffærum vegna hormónatöku, að engu er líkara en að magavöðvarnir sitji utan á feitri vömb. Sterabumbu. Hefur eitthvað breyst í líffræði mannslíkamans á síðustu 40 árum? Nei, ekki neitt. Það sem hefur hinsvegar breyst er lyfjanotkunin. Um daginn kom hingað til lands annað vaxtarræktartröll, Jay Cutler. Eftir komu hans fékk þátturinn Sportið á RÚV til sín tvo fróða menn og spurði þá hvort hægt væri að verða eins og Cutler án þess að taka stera. Ekki stóð á svörunum: Nei, aldrei. Þetta liggur í augum uppi og má því draga þá ályktun að þeir sem leggi nafn sitt við komu þessara manna hingað til lands og kynna sem hetjur og fyrirmyndir hljóti að leggja blessun sína yfir líferni þeirra. Til að nefna nokkra af þeim sjúkdómum og kvillum sem stera- og hormónanotkun vaxtarræktarmanna hefur í för með sér má telja upp stækkað hjarta og aukna hættu á hjartaáföllum, háan blóðþrýsting, bjúg, ákveðnar gerðir krabbameins, sinaskeiðabólgu, liðverki og síðast en ekki síst karlabrjóst. Verði ykkur að góðu!
Strákar, ekki láta blekkjast af sýndarmennskunni, það er ekki alvöru karlmennska.


Birtist sem pistill í Morgunblaðinu miðvikudaginn 2. febrúar 2011.